- novo
- nŏvo, āvi, ātum, 1, v. a. [novus].I.Lit., to make new, to renew:II.
ipsi transtra novant,
Verg. A. 5, 752:nullā prole novare viros,
Ov. F. 1, 622:gregem,
Stat. Th. 10, 229:fessa membra,
to refresh, Ov. H. 4, 90:vivāque nitentia lymphā membra novat,
Val. Fl. 3, 423:ardorem,
Liv. 26, 19, 2:vulnera mentis,
Ov. P. 4, 11, 20; to break up fallow ground:novate novale,
Vulg. Jer. 4, 3: ager novatus, a field ploughed again, prepared for sowing:agro non semel arato sed novato et iterato,
Cic. de Or. 2, 30, 131; Ov. P. 4, 2, 44.— To invent, coin, etc.:verba,
Cic. de Or. 3, 37, 149; cf. id. ib. 3, 38, 154; so,verbum aut inusitatum aut novatum aut translatum,
id. ib. 3, 38, 152:multa novantur in omni genere materiae,
Quint. 5, 10, 106:novata forma dicendi,
id. 9, 1, 14:ignotum hoc aliis ipse novavit opus,
Ov. A. A. 3, 346.—Transf., to change, alter.A.In gen.:B.aliquid in legibus,
Cic. Leg. 3, 5, 12:nomen faciemque,
Ov. M. 4, 540:hoc quoque novat (Aristoteles), quod prooemio non narrationem subjungit, sed propositionem,
i. e. deviates from the rule, Quint. 3, 9, 5.—In partic., in a political respect: novare res, to alter the existing constitution, to overthrow the government, make or effect a revolution:res,
Liv. 1, 52:novandi res aliquam occasionem quaerentes,
id. 24, 23, 6:omnia novare velle,
id. 35, 34; 32, 38 fin.:Civilis novare res hoc modo coepit,
Tac. H. 4, 14.—Also absol.:novare: ubi primum dubiis rebus novandi spes oblata est,
Sall. C. 39, 3; Liv. 42, 31; Tac. A. 4, 18; cf. impers. pass.:ne quid eo spatio novaretur,
Sall. C. 55, 1.
Lewis & Short Latin Dictionary, 1879. - Revised, Enlarged, and in Great Part Rewritten. Charlton T. Lewis, Ph.D. and Charles Short. 2011.